Νέο καθεστώς προσλήψεων ή απολύσεων, υψηλότερες αποδοχές και κατοχύρωση επιδομάτων και προσαυξήσεων για πρόσθετη εργασία προβλέπει το νέο πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων για όσους απασχολούνται με μερική απασχόληση ή παρέχουν τις υπηρεσίες τους με «μπλοκάκια».
Σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον επενδυτικό-αναπτυξιακό νόμο για τα εργασιακά, κάθε εργαζόμενος που έχει υπογράψει ατομική σύμβαση με τον εργοδότη του, και ιδίως στις περιπτώσεις μερικής απασχόλησης, μπορεί να διεκδικήσει με τον νόμο και καλύτερο περιβάλλον και υψηλότερες αποδοχές. Επιπλέον, προβλέπονται ατομικές συμβάσεις μίας ημέρας ή μίας εβδομάδας στον τουρισμό η εκ περιτροπής απασχόληση έως 9 μήνες σε περιπτώσεις περιορισμού των δραστηριοτήτων μιας επιχείρησης, ενώ θα πρέπει να δηλώνονται στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» οι συμβάσεις με «μπλοκάκια» για όσους έχουν έως δύο εργοδότες. Στόχος των αλλαγών είναι να περιοριστεί η αδήλωτη εργασία και να υπάρχει αντικίνητρο για τους εργοδότες για τη μερική απασχόληση προς όφελος της πλήρους.
Πιο αναλυτικά, ο χάρτης με τις πολύ σημαντικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, οι οποίες αφορούν σε ατομικές συμβάσεις, διαμορφώνεται ως εξής:
1. Ο εργοδότης που καθυστερεί την καταβολή δεδουλευμένων πάνω από δύο μήνες θεωρείται ότι προκαλεί μονομερή βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας ανεξαρτήτως της αιτίας που προκαλεί την καθυστέρηση στη μισθοδοσία.
2. Όσοι εργοδότες δεν γνωστοποιούν εντός οκτώ ημερών μία σύμβαση μερικής απασχόλησης, τότε αυτή θα μετατρέπεται αυτομάτως σε σύμβαση πλήρους. Μάλιστα, αν δεν υπάρχει έγγραφη συμφωνία των δύο πλευρών, τότε η σύμβαση μετατρέπεται de facto σε σύμβαση πλήρους απασχόλησης.
3. Όποιος εργάζεται πέραν του ωραρίου που προβλέπει η σύμβαση μερικής απασχόλησης πρέπει να λαμβάνει προσαύξηση 12% στο ημερομίσθιό του για κάθε επιπλέον ώρα εργασίας. Αν παραστεί ανάγκη για πρόσθετη εργασία πέρα από τη συμφωνηθείσα, ο εργαζόμενος έχει υποχρέωση να την παράσχει, αν είναι σε θέση να το κάνει, και η άρνησή του θα ήταν αντίθετη με την καλή πίστη. Επιπλέον, οι εργαζόμενοι δικαιούνται και τα επιδόματα που αντιστοιχούν στη σύμβαση μερικής απασχόλησης που έχουν υπογράψει.
4. Η καταγγελία σύμβασης από τον εργοδότη στην περίπτωση άρνησης του εργαζομένου να υπαχθεί σε καθεστώς μερικής απασχόλησης καθίσταται άκυρη.
5. Γίνεται υποχρεωτική η συνεχόμενη εργασία για τις συμβάσεις μερικής απασχόλησης και έτσι αν η μερική έχει καθοριστεί με ημερήσιο ωράριο μικρότερης διάρκειας από το κανονικό, τότε η παροχή της συμφωνημένης εργασίας των μερικώς απασχολουμένων πρέπει να είναι συνεχόμενη για μία φορά την ημέρα. Σύμφωνα με όσα ορίζονται από το νέο πλαίσιο, η διάταξη αυτή δεν μπορεί να εφαρμοστεί στους οδηγούς αυτοκινήτων μεταφοράς μαθητών, νηπίων και βρεφών και στους συνοδούς αυτών που εργάζονται στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, στους παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς και στα νηπιαγωγεία, καθώς και στους καθηγητές που εργάζονται στα φροντιστήρια ξένων γλωσσών και μέσης εκπαίδευσης.
6. Αν κάποιος εργάζεται με καθεστώς πλήρους απασχόλησης σε επιχείρηση με περισσότερους των 20 εργαζομένων, τότε έχει δικαίωμα με τη συμπλήρωση ενός ημερολογιακού έτους εργασίας να ζητήσει τη μετατροπή της σύμβασής του από πλήρη σε μερική απασχόληση, με δικαίωμα επανόδου σε πλήρη απασχόληση, εκτός αν η άρνηση του εργοδότη δικαιολογείται από τις επιχειρησιακές ανάγκες. Σε μια τέτοια περίπτωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου πλαισίου, ο εργαζόμενος πρέπει να προσδιορίζει στην αίτησή του τη διάρκεια της μερικής απασχόλησης και το είδος της. Αν ο εργοδότης δεν απαντήσει εγγράφως μέσα σε έναν μήνα, θεωρείται ότι το αίτημα του εργαζομένου έχει γίνει δεκτό.
7. Αν κάποιος εργάζεται με όρους μερικής απασχόλησης, μπορεί να αρνηθεί την παροχή εργασίας πέραν της συμφωνημένης, όταν αυτή η πρόσθετη εργασία λαμβάνει χώρα κατά συνήθη τρόπο. Επιπλέον, σε περίπτωση πρόσθετης εργασίας, αυτή πρέπει να πραγματοποιηθεί κατ’ ανώτατο όριο μέχρι τη συμπλήρωση του πλήρους ημερήσιου ωραρίου του «συγκρίσιμου» εργαζομένου.
8. Παρέχεται η δυνατότητα για κατά προτεραιότητα πρόσληψη με σύμβαση πλήρους απασχόλησης, όταν ο μερικώς απασχολούμενος προσφέρει την εργασία του στην ίδια επιχείρηση με ίσους όρους από μισθωτούς της ίδιας κατηγορίας. Παράλληλα, ο χρόνος της μερικής απασχόλησης λαμβάνεται υπόψη ως χρόνος προϋπηρεσίας όπως και για τον συγκρίσιμο εργαζόμενο.
9. Οι εργαζόμενοι που καλύπτονται από σύμβαση ή σχέση μερικής απασχόλησης έχουν τη δυνατότητα συμμετοχής στις δραστηριότητες της επαγγελματικής κατάρτισης που εφαρμόζει η επιχείρηση υπό συνθήκες ανάλογες με εκείνες που αφορούν τους εργαζομένους πλήρους απασχόλησης και αορίστου χρόνου. Επίσης, παρέχονται οι ίδιες κοινωνικές υπηρεσίες που υπάρχουν στη διάθεση των άλλων εργαζομένων στην επιχείρηση.
10. Ο εργοδότης καλείται να ενημερώσει τους εκπροσώπους των εργαζόμενων για τον αριθμό των απασχολούμενων με μερική απασχόληση σε σχέση με την εξέλιξη του συνόλου των εργαζομένων, καθώς και για τις προοπτικές πρόσληψης εργαζόμενων με πλήρη απασχόληση.
11. Εισάγονται ρήτρες αλλαγών στο καθεστώς της απασχόλησης στις επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
12. Όσοι εργάζονται με «μπλοκάκια» και έχουν έως δύο εργοδότες θα καταχωρούνται υποχρεωτικά στο σύστημα «Εργάνη».
13. Οι απασχολούμενοι με εργόσημο (π.χ. σε εποχιακές αγροτικές εργασίες) καταχωρούνται υποχρεωτικά στην «Εργάνη».
Ευελιξία προσλήψεων για ειδικές περιπτώσεις
Εξαιρετικής σημασίας κρίνονται οι παρεμβάσεις στις εργασιακές σχέσεις για «ειδικές» κατηγορίες επιχειρήσεων, όπως είναι αυτές που δεν έχουν πλήρη παραγωγική λειτουργία ολόκληρο τον χρόνο ή όσες δραστηριοποιούνται εποχιακά.
Οι ρυθμίσεις που εισάγονται στο νέο αναπτυξιακό-επενδυτικό πλαίσιο έχουν ως κύριο στόχο να δώσουν ανάσα σε επιχειρήσεις που υπολειτουργούν και ταυτόχρονα έχουν εργαζομένους με καθεστώς μερικής απασχόλησης, αλλά και σε χιλιάδες τουριστικές, στις οποίες κυριαρχεί η αδήλωτη εργασία λόγω δυσκαμψίας του πλαισίου των εργασιακών σχέσεων.
Πιο συγκεκριμένα, τα δύο «δώρα» της κυβέρνησης προς τους εργοδότες επιχειρήσεων που υπολειτουργούν ή ανήκουν στον τουριστικό κλάδο είναι τα εξής:
1. Παρέχεται ευελιξία στις επιχειρήσεις που υπολειτουργούν κάποιες περιόδους, ώστε να εφαρμόζουν σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης έως εννιά μήνες. Το νέο πλαίσιο προβλέπει ότι αν περιοριστούν οι δραστηριότητες της επιχείρησης, τότε ο εργοδότης μπορεί, αντί καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να επιβάλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην επιχείρησή του, η διάρκεια της οποίας δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τους εννιά μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, ο εργοδότης πρέπει να προβεί προηγουμένως σε ενημέρωση και διαβούλευση με τους νόμιμους εκπροσώπους των εργαζομένων.
2. Προβλέπονται εβδομαδιαίες ή ακόμη και ημερήσιες ατομικές συμβάσεις εργασίας για όσους απασχολούνται στον Τουρισμό. Το νέο καθεστώς λύνει τα χέρια χιλιάδων τουριστικών επιχειρήσεων στις οποίες απασχολούνται σήμερα αδήλωτοι εργαζόμενοι και αφαιρεί το κίνητρο που υπήρχε για εργοδότες και εργαζομένους ώστε να… συνεργάζονται με πρακτικές «μαύρης εργασίας» και «μαύρου χρήματος».
Έντυπο Παρασκήνιο
